Wie heeft de leiding, mijn innerlijke criticus of ik?
Innerlijke criticus, ik zie je, ik erken je en ik bedank je voor je goede bedoeling, maar, ik heb de leiding.
Telkens als ik een ingeving, een gevoel iets te willen doen of een hartsgevoel wilde volgen, deed ik dat doorgaans niet. Dan liet ik mij in 95 van de 100 keer verleiden tot iets anders doen of zelfs tot niets doen. Ik liet mij dan afleiden van dat wat belangrijk is. Vaak werd ik lui genoemd of werd er tegen mij gezegd ‘Je hebt een schop onder je kont nodig”.
Dit speelde mij al decennia parten, met de nodige frustraties en zelfafwijzing tot gevolg. Feitelijk saboteerde ik mijzelf en vervolgens keurde ik mij daarop af. Een vicieuze cirkel die behoorlijk ondermijnend is voor mijn missie op aarde en op mijn creativiteit. Missie op aarde klinkt mogelijk heel groots en verheven; ik ervaar dit anders. Eén van de aspecten van mijn missie is dat ik ben geboren met een ‘rugzakje’ en de bedoeling is dat ik de inhoud van dat rugzakje – de residuen van oude onverwerkte ervaringen en obstakels in het creatieve proces van creatie – onder ogen durf te komen en durf te transformeren en transmuteren. Een ander aspect is te worden die ik bedoeld ben te zijn en hiervoor is innerlijk of zelfleiderschap nodig.
Op een bepaald moment voelde het zo sterk om deze zelfondermijnende cyclus te doorbreken en mij over te geven aan diepgaand schaduwwerk.
Interne criticus
Klaarblijkelijk zit er iets tussen het voornemen voelen iets te willen doen en het niet te doen. Het viel me op dat in dit hele korte moment ik instant een gevoel gewaar werd, gevolgd door een gedachte. Ik noem deze kritische innerlijke dominante stem; de criticus. Een criticus die mijn voornemens, keuzes en beslissingen ter discussie stelt en die vooral mijn vertrouwen en zelfvertrouwen ondermijnt. Eigenlijk houdt die criticus mij in een overleefstand en afhankelijk van de situatie en omstandigheden leidt dit tot freeze of fight-gedrag. En wat bleek, die stem verschilt. Er zijn er blijkbaar meer!
Door deze critici een naam te geven, te personifiëren, wordt afstand gecreëerd tussen mij en dit soort gedachten. Daardoor is wat er gebeurt makkelijker te observeren en kan ik bewuster keuzes maken; meebewegen met wat die criticus wil of meebewegen met wat ik of het gevoel wil.
Mijn critici heb ik als volgt genoemd – niet hun echte gegeven naam – met hun stem:
- de Afleiding – “Ga lekker fietsen of Netflix’n of op dat andere nieuwsforum lezen”
- de Uitsteller – “Dat kan morgen toch ook wel”
- de Baas – “Doe het maar niet, het lukt je toch niet”
- de Controleur en de Perfectionist – Tussen deze critici en de Baas bestaat een zekere relatie. Deze laat ik nu even buiten beschouwing.
De Afleider, de Uitsteller en de Baas houden mij het liefst achter mijn laptop, daar is het veilig en zal niemand iets van mij vinden. En de baas is ook nog eens bang om te falen, bang dat ik op ‘mijn bek’ ga. Hier heb ik de regie, maar ik heb iets te doen hier op aarde, mijn missie. Deze critici hebben ook een functie, ze zijn er om mij te beschermen, om mij veilig te houden, alleen zij hebben niet het grote overzicht en niet door dat het eigenlijk heel veilig is.
Op zo’n moment van ‘voelen iets te willen doen’ overstemmen die stemmetjes mijn gevoel. Als ik dan - teveel - meega met deze stemmetjes, dan schiet ik in het onbewust/minder gecentreerd zijn. Het is makkelijk en comfortabeler om daarin te schieten, dan om ondanks die weerstand toch te doen wat ik voel te willen doen. Dit leidt ertoe dat ik dan de leiding/regie weggeef en mezelf kwijtraak.
Het denken overstemt het hartsgevoel
Als ik op zo’n kruispunt van ‘voelen iets te willen doen’ ben en merk de één of meerdere critici zich ermee bemoeit, is het dus steeds de vraag of ik ze kan opmerken en kan voelen wat nu belangrijk is en welke kant ik wil op bewegen?
Oorsprong
De interne criticus is ook deels conditionering vanuit de opvoeding. Ik herken die stemmen ook van mijn ouders. In die zin zijn mijn ouders elke dag nog bij mij, maar nu trek ik mijn eigen plan.
Al die stemmetjes dragen iets in zich van gevoel klein en incapabel te zijn. Ben ik dan klein gehouden? Ja, maar het is niet iemands schuld. Het is door die oerwond van afgescheidenheid en die wonden van dit en van andere levens dat ik mij klein (gehouden) heb gevoeld. Iedereen heeft een moederwond, een vaderwond en een oerwond die geheeld mag worden.
Bewustwording
Dit proces heeft mij wel bewuster gemaakt van – de cyclus van het leven – en van wat ik echt belangrijk vind; mijn waarden en wat daartoe te doen: Hartsgevoel volgen / Zelfcompassie / Vriendelijkheid / Nieuwsgierigheid / Stevigheid / Kracht
En deze critici hebben mij ook geholpen om te groeien in:
Gewaarzijn / Onderscheidingsvermogen / (Zelf)compassie / Vertrouwen / Actie & Doen
Eigenlijk leren deze critici mij eigenaarschap, commitment, focus en leiderschap tonen.
Daar leiding in nemen of leiderschap over nemen betekent dat ik mij laat leiden door iets groters dan mijn denken, mijn moeten en mijn verwachtingen. Het gaat dan over het gewaarzijn en volgen wat het hart wil. Het denken staat dan ten dienste van het hart.
“Leiderschap, jezelf laat leiden in hoe je jezelf leidt”
Je zou zeggen dat het nu makkelijker voor mij is, maar niets is minder waar. Die critici laten zich nog geregeld horen, alleen nu merk ik ze sneller op en kan ik makkelijker uit die innerlijke strijd blijven. Ik doe nu makkelijker wat ik voel te willen doen. Ondanks de weerstand, volg ik mijn ingevingen en hartsgevoel meer in afstemming.